Co z tym cholesterolem?
4 czerwca 2012
Z każdej strony bombardują nas informacje – cholesterol zły, cholesterol dobry, niski, wysoki. Jak to z nim jest naprawdę?
Cholesterol – jeden z rodzajów tłuszczu
Cholesterol to jeden z trzech, obok trójglicerydów i fosfolipidów, rodzajów tłuszczów krążących w naszym organizmie. Jest niezbędny do życia i spełnia wiele pożytecznych funkcji.
Wróg czy przyjaciel?
Przede wszystkim jest wykorzystywany do budowy błon komórkowych i osłonek komórek nerwowych. Odgrywa dużą rolę w takich procesach biochemicznych, jak synteza witaminy D3 oraz hormonów – kortyzonu, progesteronu, estrogenów czy testosteronu. Jest niezbędny do wytwarzania kwasu żółciowego, który pomaga we wchłanianiu witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K). Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie naszego organizmu bez tego chemicznego związku.
Skąd się bierze?
Z pożywienia pochodzi około dwadzieścia procent cholesterolu obecnego w naszym organizmie, natomiast reszta (ok. 80%) powstaje w naszej wątrobie, jelicie cienkim oraz w skórze. To właśnie nadmiar cholesterolu dostarczanego wraz z jedzeniem może okazać się dla
nas niebezpieczny. Co prawda organizm posiada mechanizmy regulujące poziom cholesterolu we krwi i jeśli dostarczamy go z żywności więcej, obniża jego produkcję. Problem zaczyna się jednak, gdy działanie tych mechanizmów ulega zakłóceniu. Jeśli w porę tego zjawiska
nie uchwycimy, prostą drogą będziemy zmierzać w kierunku: miażdżycy, choroby wieńcowej, zawału serca czy udaru mózgu.
Niedobrana para
Dobry cholesterol HDL oczyszcza tętnice, gdyż transportuje nadmiar cholesterolu do wątroby, gdzie substancja ta się rozpada. Oznacza to, że wysoki poziom dobrego cholesterolu (HDL) jest zdrowy dla serca i naczyń krwionośnych.
Zły cholesterol transportowany jest do tkanek w organizmie. Jego nadmiar może odkładać się na ściankach naczyń krwionośnych, powodując ich przewężenie.
Aby nasze serca były zdrowe, należy dążyć do utrzymania niskiego poziomu złego cholesterolu (LDL) i wysokiego poziomu dobrego cholesterolu (HDL).
Jak zbadać cholesterol?
O tym czy mamy odpowiedni poziom cholesterolu, dowiemy się z badania zwanego lipidogramem. Cholesterol mierzy się za pomocą jednostek zwanych milimolami na litr krwi, podawanymi w skrócie jako mmol/l lub mg/dl.
Oznaczanie lipidogramu powinno się wykonywać co 5 lat, począwszy od 35. roku życia u mężczyzn oraz 45. roku życia u kobiet. Krew powinna być pobrana na czczo po 12-14 godzinach wstrzymywania się od jedzenia.
Ważne
Cholesterol jest przenoszony w naszym ciele za pomocą białek – lipoprotein, które transportują go do wszystkich komórek naszego organizmu.
Rozróżnia się dwa rodzaje tych białek:
- lipoproteiny niskiej gęstości, nazywane złym cholesterolem – LDL
- lipoproteiny wysokiej gęstości, nazywane dobrym cholesterolem – HDL.
Według Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego pożądane stężenie lipidów we krwi powinno wynosić:
- cholesterol całkowity – poniżej 190 mg/dl
- cholesterol LDL – poniżej 115 mg/dl
- cholesterol HDL – powyżej 40 mg/dl u mężczyzn, powyżej 50 mg/dl u kobiet
- trójglicerydy – poniżej 150 mg/dl
Barbara Bogusz
