Pomyśl o swoim sercu

15 lutego 2012

Liczba osób chorujących na serce co 10 lat się podwaja. A tak niewiele trzeba zrobić, by zmniejszyć ryzyko zawału i utrzymać serce w dobrej kondycji!

Podwojenie liczby chorych na serce

Jest symbolem miłosnych uniesień i dobroci. Kocha, martwi się, współczuje. Mówimy: – Mam serce, co oznacza:- Jestem dobrym człowiekiem. To w nim kultura zlokalizowała istotę człowieczeństwa, bo gdy bije- żyjemy. Jak jednak ochronić to życie i nie pozwolić sercu przestać bić zbyt szybko? Pomimo ogromnego postępu w dziedzinie kardiologii odsetek osób chorujących na niewydolność tego narządu ciągle wzrasta. Z każdą dekadą podwaja się liczba osób między 40. a 80. rokiem życia, których ona dotyka, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych.

Zagrożenia cywilizacyjne

Współczesny świat niesie wiele zagrożeń. Znamy je bardzo dobrze. Wzrasta tempo życia, a z nim stres. Jeździmy samochodami, rezygnujemy z ruchu na rzecz najnowszego serialu, jemy byle co i byle gdzie, no i wreszcie- nie stronimy przed kieliszeczkiem czegoś na „wzmocnienie” czy „dobrym” papieroskiem. – To mnie wyluzowuje- słyszymy od bliskich nam osób. Ale: – Masz ponad 40 lat, przytyłaś, wolisz oglądanie serialu niż spacer, dokucza Ci nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, palisz papierosy?- jesteś w grupie ryzyka.

Dlatego najtrudniejsza sprawa w walce o zdrowe serce to zmiana stylu życia. Spacer zamiast ciepłego miejsca na kanapie, gotowany kurczak i ryba zamiast tłustej wieprzowiny, zapach lasu, który możemy poczuć dopiero po rzuceniu palenia. Jeśli niczego nie zmienimy, ostatnie lata naszego życia spędzimy na szpitalnej sali, zamiast cieszyć się z rozmów z wnukami i przechadzek z mężczyzną naszego życia w promieniach zachodzącego pięknie słońca!

Na co chorujemy?

Ze wszystkich chorób serca największe żniwo zbiera choroba wieńcowa. Ma ona zwykle podłoże miażdżycowe. W ścianach naczyń tworzą się bowiem blaszki miażdżycowe, których obecność prowadzi powoli do zwężenia świata naczyń i upośledzenia dopływu krwi do serca.

Miażdżyca może zaczynać się w młodości i rozwijać powoli. Zdarza się, że latami nie wywołuje żadnych objawów. Może atakować wszystkie tętnice, jednak najpoważniejsze skutki ma wtedy, gdy obejmuje naczynia doprowadzające krew do serca i mózgu. Jeśli ofiara ma szczęście, otrzymuje sygnał ostrzegawczy w postaci nawracających bólów w klatce piersiowej, tzw. bólów dławicowych, które wskazują, że części mięśnia sercowego brakuje tlenu. Dla pechowców pierwszym objawem miażdżycy jest śmiertelny zawał serca lub udar mózgu. Choroba niedokrwienna serca spowodowana miażdżycą jest w Polsce przyczyną śmierci co 15 kobiety i co 8 mężczyzny.

Jak się objawia?

W najczęstszej, stabilnej postaci typowymi jej objawami są bóle w klatce piersiowej, zlokalizowane z reguły za mostkiem. Przez chorych określane bywają jako dławienie, gniecenie, rozpieranie, pieczenie albo palenie, nigdy jako kłucie, czy przeszywanie. Promieniują one do gardła, szyi czy barku – lewego lub prawego i połączone są z uczuciem drętwienia rąk. Towarzyszą im niepokój, czasami duszność i kołatanie serca, nierzadko nudności i zawroty głowy. Niebagatelną rolę w procesie uszkadzania naczyń pełni cholesterol.

Dobry czy zły?

Cholesterol to substancja podobna do tłuszczu, wytwarzana w wątrobie. Jego obecność w organizmie jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania narządów i tkanek.

Cholesterole o wysokiej gęstości (HDL) nazywa się „dobrymi”, gdyż przenoszone są one z tętnic do wątroby, gdzie ulegają przerobieniu na składniki żółci. Ich nadmiar jednak jest szkodliwy. Te o niskiej gęstości (LDL) – „złe” – odbywają drogę odwrotną i odkładają się w naczyniach.

Uważaj na nadciśnienie

Sprzyja powstawaniu chorób serca, gdyż przy wysokim ciśnieniu krew jest wyrzucana przez serce z dużo większą siłą, w efekcie czego ściany tętnic twardnieją, grubieją, zwężają się. Łatwiej w takich tętnicach odkładają się blaszki miażdżycowe.

Rokowania na przyszłość

Współczesna kardiologia rozwija się dynamicznie. Dzięki temu zmniejsza się śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Ale sama medycyna nie poradzi, kiedy my nie będziemy jej wspierać! W dalszym ciągu bowiem połowa chorych nie przeżywa 5 lat od momentu postawienia diagnozy. Dlaczego? – Bo jest już za późno!

Jak ciężko pracuje serce?

• 70 razy na minutę w czasie spoczynku
• 100 000 uderzeń każdego dnia
• Około 2,5 miliarda uderzeń przez całe życie
• Każda komórka krwi przebywa drogę przez organizm i przepompowuje 4–5 litrów krwi przeciętnie tylko 1 minutę.
• Przez jeden dzień serce jest w stanie przepompować tyle płynu, że można byłoby wypełnić nim cysternę o pojemności 10 tysięcy litrów.